آشنایی با برخی دستورالعمل ها و چگونگی تهيه و شرايط پذيرش مقالات در مجلات تخصصی علوم و صنايع غذايی

 2- نحوه نگارش و تدوين

2-1- موارد كلي

2-1-1- مقاله باید بر اساس دستورالعمل  نگارش و تدوین مجلات مرود نظر تدوین و ویرایش گردد . به عنوان مثال در كاغذ A4‏ و حد اكثر در 12 صفحه به صورت دو ستوني با فاصله يک سانتي متر در بين دو ستون، فاصله سطور يك سانتي متر و حاشيه ( از بالا 5/3 ، پايين 2، طرف راست 5/2 ، طرف چپ 5/1 باشد) تورفتگي به فاصله پنج حرف در شروع پاراگراف¬ها تهيه و از طريق پست الکترونيکی و یا از طریق ثبت نام و بارگذاری اطلاعات درخواستی در سایت مورد نظر ارسال گردد. همچنين لازم است جدول ها و شکل ها درداخل متن مقاله درج شوند.

2-1-2- مقاله با قلم و اندازه قلم در خواست شده در دستورالعمل  باید تايپ شده باشد:

2-1-3- کليه حروف، کلمه ها و جمله هاي خارجي  غالباً با قلم Times New Roman نوشته مي شوند.

2-1-4- هر نوع واژه خارجي در متن مقاله ، به استثناي اسامي علمي، به فارسي نوشته شده و سپس با ذكر شماره هاي بدون پارانتز به زيرنويس ارجاع داده مي¬شود. اسامي نويسندگان منابع خارجي در متن مقاله نيز به زبان فارسي و بدون زيرنويس درج مي¬گردند.

2-1-5- اسامي علمي در متن مقاله ،چكيده هاي فارسي و انگليسي، واژه هاي كليدي و منابع مورد استفاده با حروف ايتاليك تايپ مي¬شوند.

2-1-6- عنوان¬ جدول¬ها در بالا و عنوان شكل¬ها در زير آنها بدون استفاده از پارانتز و بعد از شماره مسلسل و خط تيره نوشته می شود. عنوان¬ جدول¬ها و شكل¬ها مي بايست كامل و گويا باشد.

2-1-7- به جاي به كار بردن عنوان هايي مانند نمودار، تصوير، عكس ، نقشه و... از واژه "شكل" استفاده مي¬شود. در شكل¬ها نام متغيرها و مقياس آنها در هر دو محور افقي و عمودي قيد گرديده و واحد اعداد در سيستم متريك ارايه و به زبان فارسي تايپ مي¬شوند.

2-1-8- جدول¬ها بدون استفاده از خط هاي عمودي رسم شده و خط هاي افقي نيز فقط براي جدا كردن عنوان¬ها، سرتيترها و ساير موارد ضروري به کار مي روند. شكل¬ها نيز بدون استفاده از چارچوب و زمينه تهيه مي¬شوند.

2-1-9- ارجاع به جدول¬ها و شكل¬ها در متن مقاله بدون درج پارانتز صورت مي¬گيرد، مگر اين كه شماره آنها در آخر جمله و به همراه واژه جدول و شكل ذكر گردد. مثال:

- شكل 2 رابطه خطي دو متغير را نشان مي¬دهد.

- رابطه دو متغير خطي است (شكل2).

2-1-10- شماره كليه فرمول¬ها(در صورت شماره دار بودن) در داخل كروشه درج مي¬گردد.

2-1-11- كليه زير نويس¬هاي خارجي با حرف بزرگ شروع مي¬شوند.

2-1-12- درج منابع در متن مقاله با روش نام و سال صورت مي¬گيرد و مقاله هاي ارايه شده به مجله بر اين اساس تنظيم مي¬شوند. در اين روش سال انتشار بعد از نام خانوادگي نويسندگان در داخل پارانتز مي آيد. اگر تعداد نويسندگان بيش از دو نفر باشد، ابتدا نام خانوادگي نويسنده اول و سپس عبارت "و همكاران" قيد مي¬شود. در صورتي که منبع مورد استفاده در پايان جمله و در داخل پارانتز آورده شود، نام خانوادگي نويسندگان بر حسب سال انتشار منبع (ابتدا منابع فارسی و سپس منابع خارجی) به فارسي نوشته مي¬شود. تمام منابع مندرج در متن مي بايست در بخش منابع مورد استفاده نيز درج شوند.

مثال:

- هال و دراکوپ (1975) با استفاده از روش مونت کارلو، هيدروگراف هاي جريان ورودي براي تحليل عملکرد يک مخزن آبرساني را ترسيم کردند.

- صنوبر کاليفرنيايي از اندازه ژنوم متوسط، رشد سريع، سهولت نسبي دست وروزي و امکان دسترسي به دامنه اي از ابزارهاي ژنتيکي برخوردار است (استتلر و برادشاو 1996 و توسکان و همکاران 2004)

- مرادی شهر بابک (1379) وراثت پذيري تداوم شردهي در محدوده 1/0 تا 2/0 گزارش شده است (شانکز و همکاران 1981 و اسوالو 1995)

2-1-13- برگ مشخصات مقاله شامل نام خانوادگي و نام نگارنده يا نگارندگان مقاله ، مرتبه علمي، محل خدمت و نشاني آنها به هر دو زبان فارسي و انگليسي به همراه شماره تلفن، به ويژه تلفن همراه، و آدرس پست الكترونيكي به دفتر مجله ارسال شود. در زير عنوان مقاله از آوردن اسامي و مشخصات نگارندگان خودداري گردد.

2-2- ترتيب بخش¬هاي مختلف مقاله و نحوه تدوين آنها

2-2-1- عنوان مقاله به صورت خلاصه، روان و گوياي محتوي مقاله بوده و حداكثر در 20 كلمه تنظيم مي¬شود. آوردن اسامي علمي موجودات زنده در صورت داشتن نام عمومي ضروري نيست. از علامت¬هاي اختصاري و فرمول هاي شيميايي نيز در عنوان استفاده نمي¬شود. همچنين، به كار بردن كلماتي مانند "مطالعه" و "بررسي" در ابتداي عنوان توصيه نمي¬گردد.

2-2-2- چكيده فارسي در يك پاراگراف تهيه شده و مجموعه اي فشرده و گويا از مقاله با تاكيد بر هدف¬ها، روش¬ها، نتايج پژوهش و جمع بندي است. چكيده حداکثر در 250 كلمه تنظيم مي ¬شود.. در اين بخش از ارجاع به منابع، شماره شكل و جدول و يا زيرنويس اجتناب مي¬شود. همچنين، بهتر است از معادله¬ها، فرمول¬ها و علامت¬هاي اختصاري ( به جز علامت -هاي استاندارد) در چكيده استفاده نگردد. در صورت عدم ذكر اسامي علمي و فرمول هاي شيميايي در عنوان، مي توان اين موارد را در چكيده درج کرد.

2-2-3- واژه هاي كليدي حداکثر در هفت كلمه و به صورت الفبايي (ابتدا واژه هاي فارسي و سپس خارجي) بلافاصله بعد از چكيده فارسي نوشته مي¬شوند.

2-2-4- مقدمه شامل طرح موضوع پژوهش ، سوابق كار و مرور منابع علمي مرتبط با موضوع پژوهش بوده و در آخر آن هدف از پژوهش عنوان مي شود.

2-2- 5- مواد و روش¬ها مي بايست به طور گويا در برگيرنده ويژگي¬هاي محل اجراي آزمايش، شرح مواد، ابزار كار، روش¬هاي به كار رفته از جمله روش¬هاي آماري و طرح هاي آزمايشي باشند. در اين بخش از توضيح روش هايي كه در پژوهش مورد نظر استفاده نشده است، خودداري مي-گردد. علاوه براين، بهتر است از شرح كامل روش هاي متداول اجتناب و به ذكر منابع مورد استفاده و تغييرات انجام يافته در آنها اكتفا شود. روش كار نيز مي بايست به حد کافي واضح و روشن باشد تا ساير پژوهشگران در صورت نياز بتوانند آن را تكرار نمايند.

2-2-6- نتايج و بحث مشتمل بر يافته هاي حاصل از پژوهش به صورت متن، جدول و شكل ، بحث مستدل و نتيجه گيري كلي در آخر است. در اين بخش از تكرار و يا ذكر مواد و روش هاي انجام يافته اجتناب گردد. شكل ها و جدول¬ها نبايد همزمان داراي اطلاعات تكراري باشند. از شرح جزئيات جدول¬ها و شكل ها نيز خودداري شده و فقط به آوردن نكات مهم آنها اكتفا مي¬گردد. نتايج تجزيه و تحليل هاي آماري بهتر است به صورت جدول يا شكل منعكس شده و اختلاف هاي معني دار نيز با علامت¬هاي مناسب مشخص شوند.

بحث شامل تحليل داده هاي آزمايش، ذکر علت ها و معلول ها و کاربردهاي احتمالي در ابعاد نظري و عملي مي باشد. علاوه بر اين لازم است از يافته هاي ديگر پژوهشگران نيز در تحليل نتايج و غنا بخشيدن به بحث استفاده شود. با وجود اين، براي يك بحث مستدل تنها ذكر عبارت هايي مانند " مطابقت و عدم مطابقت يافته ها با نتايج ديگران" كافي نيست و اظهار نظر در مورد چگونگي اين مشابهت¬ها و تضادها مي تواند به غناي بحث کمک نمايد. بنابراين، هيات تحريريه از پذيرش مقاله هايي كه فاقد ارجاع به منابع در اين بخش هستند، معذور است.

تبصره : نتايج و بحث را مي¬توان به حالت توام و يا جداگانه تدوين كرد ولي در صورت جدا كردن اين دو بخش، بحث نبايد تكرار مجدد نتايج باشد، بلكه كليات، مفاهيم و تحليل نتايج ارايه شود.

2-2-7- در بخش سپاسگزاري مي¬توان از همكاري و مساعدت اشخاص حقيقي و حقوقي در انجام پژوهش سپاسگزاري نمود.

2-2-8- منابع مورد استفاده شامل فهرستي از منابع فارسي در آغاز وسپس منابع خارجي بوده و به ترتيب حروف الفبا و بدون شماره گذاري تنظيم مي شوند. نكات زير در تدوين اين بخش رعايت مي¬گردد.

2-2-8-1- اين بخش تنها دربرگيرنده منابع ارجاع شده در متن مقاله بوده و از آوردن منابعي كه در متن به آنها اشاره نشده است خودداري مي¬شود.

2-2-8-2- در كليه منابع ابتدا نام خانوادگي و سپس مخفف نام نويسندگان آورده مي¬شود. در يك منبع اسامي نويسندگان تا نفر ماقبل آخر توسط ويرگول و نفر آخر توسط حرف " و" از هم جدا مي¬شود.

2-2-8-3- در بخش منابع اسامي كليه نويسندگان هر منبع بدون ذكر عبارت "و همكاران" (et al. در منابع خارجی) درج مي¬گردد.

2-2-8-4- در صورتي که از يک نويسنده چند منبع مورد استفاده قرار گيرد، ابتدا مقاله هاي منفرد و سپس مقاله هاي مشترک به ترتيب نام نويسندگان بعدي بر حسب حروف الفبا درج مي¬شوند. اگر دو يا چند منبع از نويسندگان يکساني برخوردار باشند، اين منابع بر حسب سال انتشار از قديم به جديد تنظيم مي شوند و در صورت مشابه بودن سال انتشار، منابع مذکور با قرار دادن حروف a ، b ، c و ... در مقابل سال در منابع خارجی (و معادل آنها در منابع فارسی) از هم متمايز مي¬گردند.

2-2-8-5- سال انتشار بلافاصله بعد از نام خانوادگي و نام نويسندگان ذکر مي¬گردد. قبل از سال علامت ويرگول و بعد از آن نقطه درج مي شود.

2-2-8-6- از جزوه درسي نمي توان به عنوان منبع استفاده کرد.

2-2-8-7- در مورد مقاله در مجله هاي علمي علاوه بر موارد پيش گفته، نام مجله، شماره جلد و صفحه اول و آخر مقاله، در مورد مقاله در همايش¬هاي علمي عنوان همايش، ماه برگزاري، محل برگزاري و شماره صفحه هاي اول و آخر مقاله و در مورد کتاب ها و تک نگاشت ها نام ناشر در آخر منبع مورد استفاده آورده مي شود.

2-2-8-8- در منابع خارجی کلمه اول عناوين و اسامي نگارندگان و نيز تمامي کلمات مربوط به نام مجلات، عناوين همايشي و نام ناشرين و موسسات با حروف بزرگ شروع مي شود.

2-2-8-9- استناد به منابع اينترنتي مورد پذيرش نيست.

نمونه هايي از نحوه درج منابع در بخش منابع مورد استفاده:

مقاله مندرج در مجله های علمی

نام خانوادگي و مخفف نام نويسندگان، عنوان مقاله، نام مجله ، شماره جلد و دامنه صفحه ها.

علوي صادقي ح و اسماعيلي م، 1385 . بررسي نوسانات جمعيت کرم سيب Laspeyresia pomonella به منظور تعيين وقت مناسب مبارزه. مجله علوم کشاورزي ايران، جلد سوم، شماره هاي 1، 2، 3 و 4. صفحه هاي 83 تا 112.

Schweizer LE، Nyquist WE، Santini JB and Kimes TM، 1986. Soybean cultivar mixtures in a narrow-row، noncultiva production system. Crop Science 26: 1043-1046.

توضيح: در منابع خارجي نام مجله به صورت کامل ذکر گردد.

مقاله مندرج در مجموعه همايش ها

نام خانوادگي و مخفف نام نويسندگان، سال انتشار، عنوان مقاله، دامنه صفحه ها، نام همايش، موسسه (در صورت وجود) و شهر محل برگزاري.

شکوري ب، 1373. عوامل بيولوژيکي حاصلخيزي خاک¬هاي زراعي. صفحه هاي 144 تا 157. مقاله هاي کليدي سومين کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ايران. دانشگاه تبريز، تبريز.

Habibi M، 1997. Calculating sediment discharge using a developed computer package. Pp. 854-864. Proceedings of the 8th International Conference on Rainwater Catchment Systems. Tehran، Iran.

کتاب

- اگر کليه فصل¬هاي يک کتاب مشترکا توسط يک يا چند نفر نوشته شود، ذکر منبع به ترتيب زير است:

نام خانوادگي و مخفف نام نويسندگان، سال انتشار، عنوان کتاب، نام ناشر

هادي ف، 1369. اگروشيمي (ترجمه). انتشارات دانشگاه تهران.

Hay KM and Robert R، 1989. An introduction to the physiology of crop yield. Leonard Hill، London.

- اگر فصل¬هاي يک کتاب، داراي نگارنده يا نگارندگان جداگانه اي بوده و کل کتاب توسط يک يا چند نفر هماهنگ کننده تدوين گردد، روش درج آن منبع به شرح زير است:

نام خانوادگي و مخفف نام نويسندگان، سال انتشار، عنوان فصل، دامنه صفحه هاي فصل، نام خانوادگي و نام هماهنگ کنندگان کتاب، عنوان کتاب و نام ناشر

Knuiman MW and Laird NM، 1990. Parameter estimation in variance component models for binary response data. Pp. 177-189. In: Gianola D and Hammond K (eds). Advances in statistical methods for genetic improvement of livestock. Springer- Verlag.

پايان نامه

نام خانوادگي و مخفف نام نويسنده، سال انتشار، عنوان پايان نامه، مقطع تحصيلي، نام دانشکده و دانشگاه

مقدم ع، 1373. تعيين درصد خودباروري و همبستگي صفات در ده رقم آفتابگردان. پايان نامه کارشناسي ارشد اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزي دانشگاه تبريز.

ثبت اختراع و اکتشاف (Patent)

Titcomb ST and Tuers AA، 1976. Reduced calorie bread and method of making same. USA Patent 3 979 323. Date issued: 7 September.

- در مورد منبعي که داراي نويسنده مشخص نيست به جاي نام نويسنده از کلمه "بي نام" در منبع فارسي و از "Anonymous" در منبع خارجي استفاده مي شود.

بي نام، 1371. آمار نامه کشاورزي ايران. اداره کل آمار و اطلاعات وزارت کشاورزي.

Anonymous، 1992. Maize in human nutrition. FAO Food and Nutrition Series، No. 25. FAO، Rome.

تذکر: از درج مقاله هاي ارايه شده به مجله¬هاي علمي ولي فاقد پذيرش، شماره جلد و محدوده شماره صفحه ها در قسمت منابع اجتناب شود. ارجاع به اين نوع منابع در متن مقاله پس از ذکر نام صاحب اثر (يا منبع اطلاع) با قيد عبارت "مکاتبه شخصي" در داخل پارانتز خواهد بود.

2-2-9- چکيده انگليسيدرست بعد از چکيده فارسی مي آيد و ترجمه کاملي از چکيده فارسي است. نکات زير در تهيه چکيده انگليسي رعايت مي شوند.

2-2-9-1- کليه اصول ذکر شده براي چکيده فارسي در مورد چکيده انگليسي نيز لحاظ مي¬شود.

2-2-9-2- در عنوان مقاله حرف اول کليه کلمه¬ها به استثناي حروف ربط، با حرف بزرگ نوشته مي¬شود.

2-2-9-3- واژه هاي کليدي بر حسب حروف الفبا تنظيم مي شوند.

2-2-9-4- راهنما ی بخش آنالیز آماری: توصیه می شود مولفین قبل از نوشتن مقاله در مورد داده های آزمایش با متخصصین آمار مشورت نمایند. روش آماری و طرح آزمایشی مورد استفاده بایستی بوضوح بیان شوند. به استثنای ANOVA، آزمون استیودنت ((Student’s-t و آزمون کای-دو ( chi-square)، در مواردی که از تجزیه و تحلیل های آماری نام برده می شود بایستی مرجع مورد استفاده و نسخه نرم افزار (در صورت استفاده) نیز ذکر گردد. اختلاف معنی دار بین اثرات مورد بررسی بایستی در جداول و اشکال با حروف مناسب مشخص شده باشند.